Wil je een boom kappen? Dan is de kans groot dat je hiervoor een toelating nodig hebt. De eerste stap is nagaan of de boom zich in bosverband bevindt of niet.
Kappen in bos
Of een groepje bomen bos is of niet staat los van de ruimtelijke bestemming. Dit maakt dat het groepje bomen in jouw tuin soms als bos kan worden beschouwd. Vanaf 3 bomenrijen van ongeveer 10 bij 10 meter spreken we over bos.
Kapmachtiging
Kappingen in het bos zijn enkel toegelaten binnen het kader van bosbeheer: dunnen, eindkap, kaalkap, omvorming … Staat die kapping niet in een natuurbeheerplan, dan heb je voorafgaand een kapmachtiging nodig. Deze kan je aanvragen via het e-loket bij het Agentschap Natuur & Bos.
Voor advies en ondersteuning bij deze administratieve procedure kan je de hulp inroepen van Bosgroep Vlaams-Brabant vzw. Bosbeheerders of -eigenaars kunnen gratis terecht bij hen.
Na een kapping in bos is het vaak nodig om herstelmaatregelen te nemen, zoals het herbebossen met inheems loofhout.
Achtergrondinfo over de kapmachtiging vind je hier.
Acuut gevaar in bos
Dringende kappingen om veiligheidsreden in een bos kan je meteen uitvoeren. Let wel, je moet ten laatste binnen de 24u na de kapping melding doen bij het Agentschap Natuur & Bos. Ook na een kapping voor acuut gevaar ga je herstelmaatregelen moeten uitvoeren.
Het kappen van bomen in bosverband om een andere functie of gebruik aan de grond te geven heet ontbossing. Er verdwijnt dan bos. Ontbossing is verboden in Vlaanderen. Maar er zijn enkele uitzonderingen met boscompensatie als voorwaarde.
De wetgeving voor het kappen van bomen buiten het bos is complex. Afhankelijk van de gewestplanbestemming, de ligging van de boom ten opzichte van woningen, specifieke beschermingen, … kunnen één of meer vergunningen nodig zijn. Een handig stroomschema om te bepalen welke vergunning nodig is vinden jullie hier.
Omgevingsvergunning voor stedenbouwkundige handelingen
Om een hoogstammige boom te kappen buiten bos heb je meestal een omgevingsvergunning voor stedenbouwkundige handelingen nodig .
Een hoogstammige boom heeft:
Een stamomtrek van minstens 1 meter
Te meten vanaf 1 meter boven de grond.
De boom staat niet in een bos.
De boom staat in woon-, industriegebied of agrarisch gebied.
De boom staat niet in woonparkgebied.
De boom staat op 15 meter of minder van de vergunde woning of bedrijfsgebouw.
Dit deel kan aangevuld worden met specifieke regelgeving per gemeente. Elke gemeente kan strengere voorwaarden opleggen dan de gangbare Vlaamse regelgeving.
Bv. het gebruik van een waarborg, verslag van een gecertificeerd boomverzorger in bepaalde ruimtelijke bestemmingen, strengere compensatieplicht, strengere procedure of voorwaarden bij acuut gevaar …). Bosgroep Vlaams-Brabant is niet op de hoogte van de specifieke situatie in uw gemeente. Doe dus voor publicatie navraag bij de bevoegde dienst en voeg deze informatie toe aan deze tekst.
Vrijstelling van omgevingsvergunning
Je bent vrijgesteld van een vergunning voor stedenbouwkundige handelingen om een hoogstammige boom te vellen als aan al deze voorwaarden is voldaan:
Een omgevingsvergunning stedenbouwkundige handelingen aanvragen doe je via het omgevingsloket.
Omgevingsvergunning voor vegetatiewijzigingen
In sommige gevallen kan een omgevingsvergunning voor vegetatiewijzigingen (vroegere natuurvergunning) nodig zijn. Dit is het geval als de boom ligt in:
bestemming groen-, park-, buffer-, bos-, vallei- of brongebied
bestemming agrarisch gebied, agrarisch gebied met ecologisch belang, agrarisch gebied met
bijzondere waarde of landschappelijk waardevol agrarisch gebied
natuurontwikkelingsgebied
IVON
speciale beschermingszone (Natura2000)
In de praktijk moet je een omgevingsvergunning vegetatiewijziging enkel actief aanvragen als je voldoet aan bovenstaande voorwaarden én je hebt geen omgevingsvergunning voor stedenbouwkundige handelingen nodig. Als je wél een omgevingsvergunning voor stedenbouwkundige handelingen nodig hebt wordt de omgevingsvergunning voor vegetatiewijzigingen hierin automatisch geïntegreerd via advies van ANB.
Op de huiskavel ben je sowieso vrijgesteld van een omgevingsvergunning voor vegetatiewijzigingen. Meer info vind je hier.
De bestemming en andere relevante grondgebonden informatie kan je raadplegen via de website van Geopunt.
Specifieke situaties die bijkomende ontheffingen vereisen
In sommige gevallen geldt een verbod op het vellen van bomen, en moet je – als je de boom toch wil vellen – eerst een ontheffing op dat verbod bekomen. Dit is het geval binnen het Vlaams ecologisch netwerk (VEN), binnen natuurreservaat en in bepaalde verboden te wijzigen vegetaties of kleine landschapselementen.
Dreigt een boom buiten bosverband om te vallen? Dan kan de burgemeester, wegens acuut gevaar, een schriftelijke toestemming geven om een boom te kappen.
